Kur’an Kursları 2023 Vizyonu Çalıştay Raporu
KUR’AN KURSLARI ÇALIŞTAY RAPORU
KONYA 2013
VİZYONUMUZ
‘Kur’an eğitiminde engelsiz Kur’an Kursu Olmak’
KUR’AN KURSU ÇALIŞTAY RAPORU
(20-25 Nisan)
‘Bu çalıştay 20-25 Nisan 2013 tarihleri arasında Karatay Müftülüğü Hacı Hasan Başı Kur’an Kursunda; Kuran Kursu öğreticileri ve Milli Eğitimde görevli Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin katılımlarıyla gerçekleştirilmiştir.’
İÇİNDEKİLER
1. YÖNETİM …………………………………………………………………………. 4
2. ÖĞRETİCİ ………………………………………………………………………… 4
3. YARDIMCI PERSONEL……………………………………………………….. 5
4. DERS MATERYALLERİ ……………………………………………………….. 5
5. MÜFREDAT ………………………………………………………………………. 6
6. HAFIZLIK EĞİTİMİ ……………………………………………………………. 6
7. FİZİKİ MEKÂN ………………………………………………………………….. 7
8. ÖDENEK …………………………………………………………………………… 7
9. HİZMET ÇEŞİTLİLİĞİ ………………………………………………………… 7
10. DEZAVANTAJLI GRUPLAR ……………………………………………….. 8
11. SİVİL TOPLUM İLE İŞBİRLİĞİ …………………………………………. 8
12. ÖZLÜK HAKLARI …………………………………………………………….. 8
1. YÖNETİM
1.1. Diyanet İşleri Başkanlığı mevzuatı zamanın gerisinde kalmıştır. Buna bağlı olarak Kur’an Kurslarında aksaklıklar yaşanmaktadır. Kur’an Kursu öğreticilerinin atanması, kurslarda idareci görevlendirilmesi, yardımcı personel görevlendirilmesi mevzuat yetersizliği dolayısıyla problem oluşturmaktadır.
1.2. Kur’an Kurslarında öğrenci sayısına bağlı olarak bağımsız kurs müdürü atanması gerekmektedir. Ayrıca müdür yardımcısı statüsü oluşturulmalıdır.
1.3. Okul öncesi eğitim kurumlarının Kur’an Kursları bünyesinde ve yaş seviyesine uygun bir din eğitimi müfredatı içinde açılabilmesi için mevzuat ve içerik çalışması yapılmalıdır.
1.4. İlçe müftülükleri bünyelerinde Kur’an Kurslarının iş ve işlemlerini takibe yönelik şube müdürlüğü ihdas edilmelidir.
1.5. Türkiye’deki tüm Kur’an Kurslarının birbirleriyle iletişim kurmalarını, bilgi belge alışverişinde bulunmalarını sağlayabilecek bir yazılımın oluşturulması gerekmektedir.
2. ÖĞRETİCİ
2.1. Kur’an Kursu öğreticileri arasında yaş grubuna, hafızlık ve ders türüne göre branşlaşmaya gidilmelidir.
2.2. Müftülük bünyelerinde Milli Eğitim Bakanlığı’ndaki Rehberlik Araştırma Merkezlerine benzer birimlerin kurularak öğrencilere psiko-sosyal destek verilmesi gerekmektedir.
2.3. Kur’an Kursu öğreticilerinin yeterliliklerinin artırılması için başta atama şartları olmak üzere, daha nitelikli personelin Kur’an kurslarında görev alabilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
2.4. Yüksek din eğitimi veren kurumlarda yaygın din eğitimine yönelik (Kur’an Kursu Öğreticiliği, Hafız Yetiştiriciliği, İmam-Hatiplik gibi) seçmeli derslerin verilmesi ve uygulamaların yapılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.5Öğretmenlik formasyonu alan öğrencilerin uygulamalarını Kur’an Kurslarında yapabilmelerinin imkânı sağlanmalıdır.
2.5. Öğreticiler her yıl en az iki defa (sene başı ve sene sonu) zümre toplantıları yapmalıdır.
3. YARDIMCI PERSONEL
3.1. Kur’an Kurslarına yardımcı personel ataması yapılmalı veya bununla ilgili ödenek tahsis edilmesi gerekmektedir.
3.2. Yatılı Kur’an Kurslarına kadrolu hafız belletmen kadrosu ihdas edilmelidir.
4. DERS MATERYALLERİ
4.1. Kur’an Kursu ders materyalleri pedagojik açıdan uygun, hitap ettiği hedef kitlenin çeşitliliğine uygun bir dilde, görsel açıdan zenginleştirilmiş bir biçime ve çeşitliliğe kavuşturulmalıdır.
4.2. Kur’an Kurslarında kullanılan ders materyalleri yaygın eğitimde kullanılan din eğitimi ve sosyal derslerin materyalleriyle bütünleşik bir muhtevada olmalıdır.
4.3. Kur’an Kurslarında kullanılabilecek materyallerinin (Kur’an-ı Kerim, Elif-Ba Cüzü, Ders Kitabı) standartlaştırılması, öğrencilere ücretsiz dağıtılmalıdır.
4.4. Kur’an Kursları için elektronik ortamda kullanılabilecek akıllı tahtalar, dijital kütüphaneler, e-kitaplar, web sayfaları gibi içerikleri barındıran Kur’an Eğitim Portalı hazırlanmalıdır.
4.5. Tüm Kur’an Kursu öğreticilerinin faydalanabileceği İl ve İlçe müftülükleri bünyesinde dokümantasyon merkezi oluşturulmalıdır.
5. MÜFREDAT
5.1. Kur’an Kurslarının hedef kitlesi çok geniş bir yaş grubundan oluşmaktadır. Ancak her yaş grubuna aynı eğitim verilmektedir. Her yaş grubu için kur sistemine uygun bir Kur’an Kursu eğitim müfredatı oluşturulmalıdır.
5.2. Kur’an Kursu müfredatına uyumlu meal ve hadis müfredatı eklenmelidir.
5.3. Kültür dersleri verilebilmesi için uygun sınıf oluşturulmalıdır.
6. HAFIZLIK EĞİTİMİ
6.1. Hafızlık için kurslarda özel bir ihtisas çalışması yapılmalıdır.
6.2. Hafızlığını standart olarak belirlenen 24 aylık sürede tamamlamak isteyen öğrenciler için, “Hafızlık Hazırlık” dönemine 4 ay eklenip, toplam süre 28 ay olmalıdır. Buna göre; Hafızlığa Hazırlık Programı yaz kursuyla tamamlanmalıdır.
6.3. Yaz Kur’an kurslarındaki hafızlığa uygun öğrenciler, örgün eğitime devam ederken sabahçı olanlar öğleden sonra, öğlenci olanlar sabah 2’şer saat “Yaygın Eğitim Programında ek programla, “Hafızlık Hazırlık Dönemi”ni tamamlamalı. 4. sınıftan sonra örgün eğitime 2 yıl ara verip, Kur’an Okulu’nda hafızlığını tamamlamalıdır. Hafızlığını tamamlayanların fark dersleri vermeleri şartıyla yıl kaybına uğramamaları sağlanmalıdır.
6.4. Hafızlık belgesinin müezzinlik, imamlık, gibi alanlara kadrolu atanmalarda öncelik ve geçerliliği sağlanmalıdır.
6.5. Hafızlık sınıfları için mutlaka öğretici olarak Hafız Öğretici atanmalıdır.
6.6. Hafızlık belgesi ve başarı belgesi olanlar arasından Kur’an öğreticisine yardımcı öğretici görevlendirilmelidir.
6.7. e-okul sistemine benzer, öğrenci takibi yapılan e-Kur’an Kursu sistemi olmalıdır.
6.8. Hafızlık belgeleri yüksek dini tahsile girişlerde ek puan olarak değerlendirilmelidir.
7. FİZİKİ MEKÂN
7.1. Kur’an Kurslarında eğitim verilen yaş grubuna bağlı olarak fiziki mekân ayrılığına gidilmelidir. Mekânlarda yaş grubuna bağlı etkinlik alanları oluşturulmalıdır. İlköğretim çağı için oyun ve spor alanları, kız ve erkekler için ayrı sosyal beceri eğitimlerinin (Ebru, Arapça, Dikiş-Nakış, Musiki, Bilgisayar vb.) verilebileceği mekânların oluşturulması gerekmektedir.
7.2. Kadınların kurslara yönelik taleplerinin artırılabilmesi için uygun öğretici atanması, fiziki mekân ve çevre düzenlemesi yapılmalıdır.
7.3. Kur’an Kursu binaları için Selçuklu ve Osmanlı geleneksel formlarından da yararlanarak tip projeler ve modeller geliştirilmelidir.
7.4. Kur’an Kurslarında çevrelerinde bulunan dezavantajlı grupların faydalanabileceği aşevleri benzeri sosyal tesislerin kurularak din eğitimine entegre edilmesi gerekmektedir.
7.5. Mevsim şartlarına göre kurs ve ders ortamlarının düzenlenebilmesi gerekmektedir.
7.6. Kurs mekânlarının engellilerin rahatça kullanabileceği “engelsiz kurslar” haline getirilmesi gerekmektedir.
7.7. Kurs binalarında çevredeki mahallin düğün, nişan gibi organizasyonlarını İslami hassasiyetlere uygun olarak yapabilecekleri salonlar oluşturulmalıdır.
7.8. Cami altı kursları, fiziki şartları daha iyi yerlere taşınmalıdır.
8. ÖDENEK
8.1. Kur’an Kurslarına öğrenci kapasitesine göre ödenek tahsis yapılmalıdır.
9. HİZMET ÇEŞİTLİLİĞİ
9.1. Kur’an Kurslarında İlk Okuma, İleri Düzey, Hafızlık, Tashih-i Huruf, Aşere Takrib gibi alanlarda hizmet çeşitliliğine gidilmelidir.
9.2. Hastanelerde, huzurevlerinde, yetiştirme yurtlarında, sanayi tesislerinde vb. Kur’an ve din eğitimi verilmesi için gerekli imkân sağlanmalıdır.
9.3. Kur’an Kurslarında güzel ezan ve Kur’an okuyan öğrencilerin camilerde mukabele ve ezan okumalarının yolu açılmalıdır.
10. DEZAVANTAJLI GRUPLAR
10.1. Dezavantajlı grupların (engelliler, toplumdan dışlanmış gruplar, sokak çocukları, yurtdışından gelen yabancılar, mevsimlik işçiler, sığınma evleri vb.) faydalanabileceği Kur’an Kursu modelleri geliştirilmelidir.
10.2. Kur’an Kursuna devam eden kadınların ailevi, sosyal, ekonomik, psikolojik problemleri konusunda rehberlik edebilecek uzman personelin istihdam edilmesi gerekmektedir.
10.3. Yaşı ve özrü nedeniyle eve ve hastaneye bağımlı yaşayan vatandaşlarımızın yerinde Kur’an eğitimi alabilmeleri sağlanmalıdır.
11. SİVİL TOPLUM İLE İŞBİRLİĞİ
11.1. Sivil Toplum Kuruluşları ile Kur’an eğitimi konusunda işbirlikleri yapılmalı, yapacakları eğitimler konusunda Kur’an Kursları rehber olmalıdır.
11.2. Öğrenci velilerine yönelik sıkı işbirlikleri geliştirilmelidir. Kurslarda velilere yönelik seminerler, etkinlikler düzenlenmelidir.
12. ÖZLÜK HAKLARI
12.1. Kur’an Kursu öğreticilerinin (yıllık izin, ek ders, mesai saatleri vb.) özlük hakları düzeltilmelidir.
12.2. Yaz kurslarında görev yapan kadrolu öğreticilerin yıllık izin haklarını kullanmalarına imkân hazırlanmalıdır.
12.3. Kur’an Kurslarında görev yapan personelin (yönetici, öğretici, yardımcı personel vb.) Görev Tanımları net bir şekilde yapılmalıdır.
”